Elazığ ve çevresi, Türkiye’nin en aktif fay hatlarından birinin üzerinde yer alıyor. Geçmiş yıllarda yaşanan depremler, yalnızca can ve mal kaybına değil, aynı zamanda hayati önem taşıyan elektrik kesintilerine de neden oldu. Deprem sonrası ilk saatlerde enerjiye erişim, arama kurtarma, hastaneler, iletişim altyapısı ve güvenlik için kritik bir rol oynamaktadır. Bu nedenle, Elazığ ve bölgesinde deprem sırasında ve sonrasında elektrik kesintilerini en aza indirmek artık bir tercih değil, zorunluluktur.
Akıllı Şebeke ve Yeraltı Hatları
Elektrik hatlarının büyük bölümü hâlâ havai hatlarla taşınmaktadır. Deprem ve doğal afetlerde bu hatlar kolayca zarar görmekte ve günlerce süren kesintiler yaşanmaktadır. Şehrin özellikle kritik bölgelerinde – hastaneler, resmi kurumlar, iletişim merkezleri ve su pompaları çevresinde – elektrik hatlarının yeraltına alınması hayati öneme sahiptir. Bunun yanı sıra, akıllı şebeke teknolojileriyle arızalı bölgeler hızla izole edilip diğer alanlara enerji sağlanabilir.
Yedek Enerji Kaynakları ve Mikro Şebekeler
Hastaneler, itfaiye, emniyet ve kriz yönetim merkezlerinde güçlü jeneratörler ve yenilenebilir enerji destekli batarya sistemleri (güneş panelleri + enerji depolama) kurulmalıdır. Böylece ana şebeke devre dışı kalsa bile kritik tesisler kesintisiz hizmet verebilir. Özellikle “mikro şebeke” uygulamaları, küçük ölçekli bölgelerin kendi enerjisini bağımsız olarak üretip kullanabilmesini sağlar.
Güneş Enerjisi ve Depolama Sistemleri
Elazığ’ın güneşlenme süresi Türkiye ortalamasının üzerindedir. Deprem sonrası elektrik şebekesi zarar görse bile, binalarda kurulacak güneş panelleri ve batarya sistemleri, en azından temel ihtiyaçların (aydınlatma, iletişim cihazları, su pompaları) karşılanmasına olanak sağlayacaktır. Bu noktada, yerel yönetimlerin yeni yapılan binalarda güneş enerjisi ve depolama sistemlerini teşvik etmesi büyük önem taşımaktadır.
Enerji Altyapısında Dayanıklılık Testleri
Elektrik şebekesi yalnızca normal koşullara göre değil, deprem senaryolarına göre de test edilmelidir. Direkler, trafolar ve enerji nakil hatları deprem etkilerine karşı güçlendirilmeli, kritik noktalarda “çift besleme” (iki farklı kaynaktan enerji sağlama) sistemleri kurulmalıdır.
Eğitim ve Toplum Bilinci
Elektrik altyapısını korumak yalnızca kurumların değil, vatandaşların da görevidir. Deprem sırasında evlerde elektrik sigortalarının nasıl kapatılacağı, jeneratörlerin güvenli kullanımı ve enerji tasarrufu gibi konularda halk bilinçlendirilmelidir.
Elazığ ve çevresinde elektrik kesintilerinin önlenmesi için yapılacak her yatırım, olası bir depremde hayat kurtaracak bir adımdır. Depremi engellemek elimizde değil; ancak elektrik altyapısını güçlendirmek, felaketin etkilerini en aza indirmek için atabileceğimiz en somut adımdır.
