ODA BAŞKANI ECZ. ÇELİK: “İLAÇ YOKLUĞUNUN SORUMLUSU ECZACILAR DEĞİLDİR”

Türk Eczacılar Birliği 23. Bölge (Elazığ-Bingöl-Tunceli) Elazığ Eczacı Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ecz. Uğur Çelik gazetemize yaptığı değerlendirmede son günlerde yaşanan ilaç sıkıntısı ve Eczacıların sorunlarına değindi. KUR FARKINDAN DOLAYI İLAÇ YOKLARI YAŞANIYOR Şu an için mesleğimizdeki en ciddi sorun ilaç yokları. Kısa vadeli. Bu ilaç yoklarının birkaç sebebi var. En temel sebebi, bizlerin devletle yapmış olduğu anlaşmalarda ilaç fiyat kararnamesi denen bir kararname var. Bu ilaç fiyat kararnamesi Euro bazında güncelleme ile oluyor. Son güncelleme ile Euro ilaç fiyatlarının belirlenmesinde 17.55 TL oldu. Malum bildiğiniz üzere Euronun şu anki bedeli 32 TL civarında. 17 55 üzerinden ilaç firmaları bu fiyatlar üstünden ilaç üretmek istemiyorlar.  Ve bu ilaç yoklarına sebep oluyor. Bir de üstüne mevsimsel yoklar yani; antibiyotikler, çocuk şurupları vesaire gibi mevsimsel yoklar araya girdiğinde vatandaşlar ciddi manada mağdur oluyor. FİYATLANDIRMA 3 AYDA BİR GÜNCELLENMELİ Bunun önüne geçebilmek amaçlı artık miadını doldurmuş olan ilaç fiyatları kararnamesinin mutlaka güncellenmesi gerekiyor. Yada sık sık mesela şu an yılda bir güncelleniyor. Bu 3 aylık süreçlerle özellikle ilaç üreticilerinin bu konuda hem kendi ürettikleri, hem de yurt dışından ithal ettikleri ilaçlar noktasında fiyatlandırmayı ona göre yapmamız gerekiyor. Yoksa bu ilaç yokları özellikle ciddi ilaçlar dediğimiz, pahalı ilaçlar kanser ilaçları, kan ilaçları gibi ilaçlarda bu yoklar devam edecek. Bir diğer hususta şu vatandaşlarımız açısından. Yeni moleküller Türkiye'ye gelmiyor bu ilaç fiyat kararnamesi yüzünden. ÇÖZÜM BULUNMASI GEREKEN EN TEMEL SORUN Yani dediğimiz gibi 32 lira olan güncel kurun 17 55 TL üstünden değerlendirilmesinde özellikle yabancı firmalar bu fiyatlarla Türkiye'ye ilaç göndermek ya da ithal etmek istemiyorlar. Bunun bir an önce yetkililer başta sağlık otoritesi olmak üzere çözüm bulunması gereken her zaman en temel sorun olarak görüyoruz. ÇOK YAKINDA İŞSİZ ECZACILARLA KARŞILAŞABİLİRSİNİZ Bizim 23 Bölgesel olarak Elazığ Eczacılar Odası ve 56 odamızın tamamı Türkiye'de Eczacılar Birliğinden bir üst çatı organımız var. Bu üst çatı organımız vasıtasıyla zaten devlete devamlı sorunlar iletiliyor. Birinci sorun dediğimiz ilaç fiyatları kararnamesinin güncellenmesi noktasında, 2 sorun olarak bahsedebileceğimiz eczacı sayısını çok anormal şekilde artması. Örneğin 1997 yılına kadar Türkiye' de toplam 7 tane eczacılık fakültesi vardı ve ilk eczacılık fakültesi 1839 yılında Mektebi Şahanenin zamanında kurulan eczacılık sınıfında 1997 yılına kadar toplamda 7 adet fakülte ve hiçbir zaman da eczacı eksikliği yaşanmamıştır. Ancak şu an eczacılık fakültesi sayısı 163. Hani bir süre sonra artık işsiz eczacıları göreceğiz. E tabi bazı fakültelerimizin ciddi anlamda altyapı eksiklikleri var, laboratuvarı olmayan fakülteler var. İçinde eczacı hocaları olmayan fakülteler var. Hani bu anlamda YÖK ve TEB arasında en azından belli protokollerin yapılıp bu sayıların düşürülmesi gerekiyor. İLAÇ STRATEJİK BİR ÜRÜN Onun dışında mesleki olarak hastalarımızı çok ilgilendiren bir nokta var. Eczanelerde artık ciddi fiyat farkları ödüyorlar, ciddi ücretler ödüyorlar. Normalde devletin ödemesi gereken bazı kalemler var. Çünkü ilaç stratejik bir ürün. Bulunabilir, ulaşabilir olmalı vatandaş açısından. Ancak devlet çeşitli isimler altında farklı ücretler alıyor. VATANDAŞ İLAÇ ÖDERKEN CİDDİ PAYLAR ÖDÜYOR Örneği, eskiden tüm vatandaşlarımızın bildiği yüzde 20, yüzde 10 dediğimiz; emeklilerde %10, çalışanlardan %20. Şimdi bunun yanına muayene ücreti çıkıyor. Reçete katılım payı ücreti çıkıyor, fiyat farkı çıkıyor. Vesaire gibi çeşitli adlar altında ciddi rakamlar ulaşıyor. Yani bugün hepimizin bildiği evimizde kullandığı isim vermeyeyim bir çocuk ağrı kesicisi. Şimdi o ağrı kesicinin toplam rakamı yaklaşık 120 TL. Şimdi vatandaşın ödediği para bu bahsettiğim rakamlarla 70 lira civarı vatandaş ediyor. Çünkü bu özellikle dar gelirli vatandaşlarımız açısından zorlayıcı bir etmen. Bu konuda özellikle Sosyal Güvenlik Kurumu ve Sağlık Bakanlığı noktasında buna bir çözüm bulunmalı. Eş değer bandı dediğimiz bandın eskiden olduğu gibi genişletilmesi ve vatandaşın üstündeki bu yükün azaltılması gerekiyor. ECZACILAR ASLİ GÖREVİNİ YAPAMAMAKTA! Şimdi öncelikle biz eczacılar 7/24 vatandaşlarımıza sağlık hizmeti sunan en yakın sağlık danışmanlarıyız. Bizim asli işimiz vatandaşımıza verdiğimiz ilaçları anlatmak, ne işe yaradığını, nasıl kullanması gerektiğini, ilaç etkileşimlerini vatandaşları bunlarla ilgili bilgilendirmek. Çünkü bu görev çok önemli. Dünya ortalaması özellikle ilaç zehirlenmelerine bakıldığında Türkiye bu anlamda çok gerilerdedir. Çünkü insanlar ilaçlarını direk gidip istediği yerde bazı ülkelerde olduğu gibi marketlerden gibi yerlerde değil mutlaka eczacının kontrolünde eczacı tarafından alırlar ve bu da ilaçtan dolayı oluşabilecek zehirlenmeler noktasında vatandaşları koruyan bir etmendir. SGK, KIRTASİYE KISMINI HAFİFLETMELİ Maalesef ki son özellikle son on yıl civarı diyebilirim birçok bürokratik ve kırtasiye işleri. Reçete kontrolünden, fiyat farklarından işte fatura kesmedeki ya da burada sayabileceğim onlarca etme var. Artık asli görevimizi yapmak yerine bu kırtasiye işlerle uğraşıyoruz. Tabi bu zamanı da vatandaşı bilgilendirmekle geçirmemiz gereken zamandan almamız gerekiyor. Bizim en temel olarak Sosyal Güvenlik Kurumundan istediğimiz şey bu kırtasiye kısmının daha hafifletilmesi. Çünkü Medula denilen bir sistem var. Sağlık Bakanlığı tarafından daha kolay ilaç alınması amacıyla oluşturulan bir programdır. Bu sistem üzerinde birçok şeyin zaten kontrol yapılabilir. Eczacıya ekstra kırtasiye işinin yüklenilmemesi, netice itibarıyla burada vatandaşı bilgilendirilmesi gereken zamanda çalınarak yapılıyor. PİYASADAKİ İLAÇ YOKLUĞUNUN SORUMLUSU ECZANELER DEĞİLDİR Biz son olarak şunu diyoruz. Piyasada olmayan ilaçların sorumlusu eczacılar değildir. Özellikle son ilaç kur güncellemesi Aralık ayının 16'sında yapıldı ve 25'inde bildirildi geçerlilik tarihi olarak. Bu 9 günlük süre zarfında gerek depolar gerekse ilaç firmaları sevkiyatı çok aksattılar. Hatta durma noktasına getirdiler. Bu dönemde de vatandaşlarımız ciddi miktarda ilaca ulaşamadılar.  İlaçlar ayın 25’inden sonra yavaş yavaş ilaçlar geliyor. Büyük ihtimalle ay sonuna doğru ilaçların ciddi bir kısmı gelecek. Ancak bir kısım özellikle ilaç fiyat kararnamesinden dolayı yurt dışında getirilen ilaçlarla ilgili sıkıntılara devam edecektir. Bu konuda sağlık komitesinin bir an önce gerekli adımları atması gerekiyor.