FIRATIN EFSANELERİ – ELAZIĞ

Fırat Kalkınma Ajansı tarafından Malatya, Elazığ, Bingöl ve Tunceli illerinde bazı turistik değerlere ait bazı önemli hikayelerin bölge içerisindeki popüler turizm ve cazibe noktalarının efsane, hikaye ve tarihi gerçekliklerinin yalın ve akıcı bir turizm diliyle derlenerek tüm turizm paydaşlarına bir kaynak olarak sunulması amaçlanan çalışma ile Fırat’ın Efsaneleri Adlı çalışma yayınlandı. Fırat Kalkınma Ajansı tarafından, 2010 yılından bu yana Malatya, Elazığ, Bingöl ve Tunceli illerinden oluşan TRB1 Bölgesi’ndeki kaynakların yerinde ve etkin kullanılarak bölgenin sahip olduğu potansiyelin harekete geçirilmesi noktasında faaliyetlerine devam ettiği belirtilerek bu çerçevede birçok farklı sektörde çalışmalar yürüten ajansın 2020 yılından itibaren bölgenin turizm potansiyeli hakkındaki farkındalığı artırmak maksadıyla “Fırat’ı Keşfet” markalaşma çalışmalarını koordine etmeye başladığı belirtildi. Bu çalışmalar kapsamında bölge illerinin tanıtımının geniş kapsamlı yapıldığı bir web sitesi (www.firatikesfet.com) oluşturularak sosyal medya tanıtımları, rota çalışmaları, düzenlenen etkinlikler ve faaliyetlerle bölgenin turizm destinasyonu haline getirilmesine yönelik süreç desteklendiği belirtilen açıklamada: “Ellerinizde tutmakta olduğunuz eser de Fırat’ı Keşfet markalaşma projesi dâhilinde hazırlanmıştır. İnsanlığın başlangıç noktalarından olan bu kadim coğrafyada yüzyıllar boyunca anlatılan efsanelerin, hikayelerin ve tarihi gerçekliklerin derlenmesi ile oluşturulan bu set bir yandan tarihte yolculuk yaptırırken bir yandan da kültürel mirasın nesillere aktarılmasına vesile olacaktır. Bu çalışma ile hikayeleştirmenin turizm faaliyetlerindeki etkisi ve önemi doğrultusunda bölge içerisindeki popüler turizm ve cazibe noktalarının efsane, hikaye ve tarihi gerçekliklerinin yalın ve akıcı bir turizm diliyle derlenerek tüm turizm paydaşlarına bir kaynak olarak sunulması amaçlanmaktadır. Birçok farklı medeniyeti bünyesinden barındırmış olan Harput sokaklarında tarihin izini sürmek, Hazar Gölü’ndeki gizemi keşfetmek, Harput musikisi ile kendinizden geçmek ve bu kadim kültüre dair daha birçok güzelliği yerinde deneyimlemek için sizleri Elazığ’a davet ediyorum. Sürece emeği geçen çalışma arkadaşlarıma ve paydaşlarımıza çok teşekkür eder, derlediğimiz eserin fayda sağlamasını diliyoruz denildi. Bin yılların vermiş olduğu kültürel birikim ile tarihin ve medeniyetin harmanlandığı kadim şehir Elazığ, Yukarı Fırat Bölgesi'nde yer almaktadır. Başta Urartular olmak üzere Anadolu Beyliklerine, Osmanlı’ya, Selçuklu ’ya yurt olmuştur. Özellikle Fırat Nehri ile bütünleşen şehir, Fırat’tan gelen medeniyet ve kültürü bağrında barındırmıştır. Harput Kalesi, Ulu Cami, Harput Meryem Ana Kilisesi, Muşar- Masara Kalesi Zindanları, Mor Ahron Manastırı, Sarahatun Cami, Ağın Hastek Kalesi, Beyzade Efendi Konağı, Palu Kalesi, Cimşitbey Külliyesi, Murat Nehri Köprüsü, Maden Hükümet Konağı, Çakmakkaya Hanı gibi daha nice değerler Aziz Şehir Elazığ’ın incilerinden yalnızca bazılarıdır. Elazığ ili coğrafyası ve doğal güzellikleri ile de bilinmektedir. Son yıllarda keşfedilen Karaleylek, Saklıkapı ve Gümüşaçay Kanyonları ile Hazarbaba Dağı, Hazar Gölü, Karakoçan Golan Kaplıcaları, Mastar Dağı, Palu Akdağ Elazığ’ın doğal güzelliklerinden bazılarıdır. Binlerce yıllık kültürel birikim ile Aziz Şehir Elazığ sanatın, edebiyatın ve musikinin Anadolu’daki merkezlerinden biri halini almıştır. Divan edebiyatı ve klasik kültürle halk kültürünü birleştiren Harput insanı, günümüz, Elazığ-Harput müziğini ortaya koymuşlardır. Harput musikisi sahip olduğu makamsal yapısı ile özgün bir yapıya sahiptir. Elazığ-Harput müziğini sanat müziği ile halk müziği unsurlarını bünyesinde taşıyan, anonim olma özelliğine karşı; kimi eserlerde bestekarı ve şairi bilinen makam tertibine sahip olan divan ve halk edebiyatı zevkinin bir arada bulunduğu çok özel bir müzik olarak tanımlamak mümkündür. Yine Harput’ta yetişmiş olan birçok âlimin, mollanın, düşünürün ve edebiyatçının yazmış olduğu divanlar oldukça önemlidir. Özellikle Fırat Nehri kenarındaki yerleşimler Şeyhhasan, Nimri, Kumlutarla gibi köylerde Hoca Ahmet Yesevi’den günümüze ulaşan semahlar, deyişler, nefesler ozanlar ile ses bulmuş, günümüze ulaşmıştır. Dünya üzerinde yalnızca Alacakaya ilçesinde çıkartılan ve dört kıtaya ihraç edilen vişneçürüğü mermeri, Öküzgözü ve Boğazkere başta olmak üzere yetiştirilen 60 çeşit üzümü Elâzığ’ın özgün değerleri arasındadır. Bu çalışmada; bazı turistik değerlere ait efsaneler ve tarihi gerçekliklerle birlikte Elazığ’a mal olmuş bazı önemli hikayelere de yer verilmiştir. Bu kapsamda metinler, sözlü ve yazılı kaynaklardan faydalanarak yeniden kaleme alınmıştır.” Denildi.